Yazar : Psikolog Mine Sütcü
Psikoloji
Bilişsel Davranışçı Terapi
Bilişsel Davranışçı Terapi, insanın bilişsel süreçlerine odaklanan çağdaş bir psikoterapi ekolüdür. Bilişsel Davranışçı Terapi ekolüne göre, insanlar çocukluk yıllarından başlayarak çeşitli düşünce kalıpları ve temel inançlar edinir ve geliştirirler. Bu düşünce kalıpları ve temel inançlar da bireyin kendini, yaşamı ve diğerlerini algılayışını doğrudan belirlemektedir.
Bazen sahip olduğumuz düşünce kalıpları gerçekçi ya da çok işlevsel olmayabilir. Böyle durumlarda da psikolojik sorunlar geliştirmeye açık oluruz. Zorlayıcı yaşam koşullarıyla karşılaştığımızda da bir takım psikolojik sorunlar ortaya çıkar. Örneğin, çocukluğundan beri “sevilecek biri değilim” şeklinde temel inanç geliştiren kişi , sosyal yaşamında sorun yaşadığı zaman kendisini kolaylıkla depresif duygu durum içerisinde bulabilir.
Bilişsel Davranışçı Terapi yaklaşımının temel varsayımı şudur; “Düşüncelerimiz Duygularımızı Belirler”. Doğa bilimlerinde deterministik bir ilke söz konusudur. Yani aynı şartlar altında aynı nedenler aynı sonuca yol açar. Mesela, deniz seviyesinde ki bir basınç altında saf suyun donma derecesi “0” , kaynama derecesi ise “100” dür. Fakat insanın davranış ve duyguları mevzu bahis olunca aynı genel geçer ilkeden söz edemeyiz. İnsan faktörü işin içine girince aynı nedenler bile aynı sonuçlara yol açmaz. Bunun böyle olmasının sebebi nedenle sonuç arasına düşünce değişkeninin girmesidir. Bundan dolayı şöyle bir durum ortaya çıkar; Biz bir şey yaşarız, bu yaşadığımız şeyle ilgili zihnimizde bir düşünce oluşur bu da belirli bir duygunun ortaya çıkmasını sağlar.
Eğer düşüncelerimiz daha gerçekçi ve işlevsel şekilde değişirse buna bağlı olarak duygularımız da değişecektir. Terapi ilerledikçe bu sayede bize sıkıntı yaratan olumsuz duygular yerini daha olumlu duygulara bırakır ve iyileşme gerçekleşir. Bilişsel davranışçı terapi, kendine has teknikleriyle bunun gerçekleşmesini sağlar.
Bilişsel Davranışçı Terapinin faydalı olduğu sorunlar aşağıda listelenmiştir;
Anksiyete ( Kaygı) Bozuklukları
Panik Bozukluk
Depresyon
Sosyal ve Özgül Fobiler
Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Bağımlılıklar
Obsesif Kompulsif Bozukluk
Yeme Bozuklukları
Çift ve Aile Terapileri
Öfke Kontrolü
Davranış Sorunları
Stres Yönetimi
Uzm. Klinik Psikolog Mine Sütcü