Blog

Öfke, evrensel ve temelde var olan bir duygudur. Dünyanın neresine giderseniz gidin öfkenin yüz ve mimiklerimize, beden dilimize yansıması aynıdr.

Öfke, bu mesleği yapmaya başladığımdan beri , danışanlarım tarafından en sık şikayet edilen duygulardan biridir. “ Çok çabuk öfkeleniyorum, herkesi kırıyorum, tahammülsüzüm, öfkemi kontrol edemiyorum” gibi cümlelerle öfke duyguları ile serzenişte bulunurlar.

 Aslında sorun yaratan şey öfke duygumuz değil, öfke duygumuzun sonucunda tepki verme şeklimizdir. Yani öfkeyi nasıl davranışa dönüştürdüğümüz bu noktada önemlidir. Öfkelenip, saldırgan tutum içerisine girmek, bağırmak, çığırmak, yakıp yıkmak isteğinin önüne geçmeyerek etrafında ki insanları incitmekten çekinmeyen durumları yaşayan bireyler, öfke duyguları geçince suçluluk ve pişmanlık duygularıyla başbaşa kalırlar. Bazen de öfke duygusuyla ilgili haklı yanlarına sığınarak “Senin yüzünden ben böyleyim” veya  “Buna öfkelenmemek mümkün mü?” diyerek karşı tarafı suçlayarak haklı çıkmaya çalışırlar.

Peki, öfke duygusunun kendisine ve etrafındaki insanlara zarar verdiğinin farkında olan kişi öfke duygusunu nasıl kontrol edebilir?

*Öncelikle sorunu dışsallaştırmak çözüme ulaşmayı zorlaştırır. Bu nedenle öfke tepkilerinizin kendinize ait olduğunu, duygunuzun ve bu duyguyu gösterme şeklinizin size ait olduğunu kabul etmelisiniz. “Senin yüzünden öfkeleniyorum” demek yerine “ Ben öfkeleniyorum” diyerek duygunuzun sorumluluğunu almalısınız.

* -meli, -malı ile biten gereklilik arz eden cümlelerden uzaklaşın. Olaylara siyah-beyaz gibi iki kutuplu bakış açınızla bakmaktan sıyrılıp arada gri renkleride görmeye çalışmalısınız. Bireysel farklılıkları, farklı durumları dikkate alıp incelemelisiniz.

*Empatik olmaya çalışın. Durumu biraz uzaktan gözlemleyip karşınızda ki kişiyi anlamaya çalışın.

*Öfkeyi mantıksal bakış açısıyla inceleyip “ Olayın doğrusu bu, alternatif bir çözüm olamaz” bakış açısından uzaklaşın. Doğru tektir ve evrenseldir bakış açısı kişinin olaylara dar çerçeveden bakmasına sebep olur. Doğru tek değil, çoktur. Alternatif çözümler mutlaka vardır.

*Yoğun öfke duygusu yaşadığınızda fizyolojik olarak bedeninizde tepkiler gelişir, bu durumda mantıklı, sağlıklı düşünme becerinizi doğru kullanamayabilirsiniz. Nabzınızın atımı yükselmeye başladığında öfke tepkilerinizi kontrol etmekte güçlük çekeceğinizden dolayı, ortamdan belli bir süre uzaklaşmanızda fayda var.

*Değişim evrenin temel ilkelerindendir. Herşey ve herkes sürekli değişimin içindedir. Fakat siz değişimi kendinizde değil karşı tarafta hedefliyorsanız büyük bir yanılgı içinde olursunuz ve onu değiştiremediğiniz için de öfke tepkilerinizi kontrol etmekte zorluk yaşarsınız.

*Kendi kurallarınızı dikte eden yönünüzü törpüleyin

*Eleştirmekten vazgeçin, eleştirmek yerine karşı tarafa durumun sizde yarattığı duygu ve düşüncelerinizi aktarın. Emin olun bunu yaparak çözüme daha kısa sürede ulaşırsınız.

Uzm. Klinik Psikolog Mine Sütcü